Blauwborsten zijn prachtige vogels om te zien én om te horen. Zelden gaan in de Nederlandse vogelwereld een opvallend vertoon van kleuren en een uitbundige zang gepaard; de blauwborst is daarin een uitzondering. Het voorkomen van de blauwborst wordt vooral bepaald door de aanwezigheid van moerassen en daarop lijkende biotopen. De afgelopen decennia heeft de blauwborst in Nederland een opmerkelijke opmars gemaakt. Het is een van de weinige soorten die zelfs van een Rode Lijst is geschrapt, omdat het zo goed gaat. Blauwborsten eten vooral insecten en slakken, spinnen en wormen, maar soms ook bessen (vooral in de herfst).

Europese verspreiding

Het totale verspreidingsgebied omvat Europa, Azië en Alaska. In dit enorme verspreidingsgebied leven 10 verschillende ondersoorten, de Nederlandse is de vorm cyanecula, de witgesterde blauwborst.

Biotoop

Beken en meren, duinen, hoogveen, moeras, oevers, plassen, rivieren

Voedsel-en broedbiotoop

Gevarieerde, natte gebieden met open delen en een rijke struweel- en loofboombegroeiing die rijk zijn aan insecten. Dat is wat een blauwborst graag ziet. De geleidelijke overgang van rietmoerassen naar moerasbos vormt een uitstekend leefgebied. Blauwborsten broeden op de grond in dicht struikgewas, bij voorkeur in een kommetje op een dicht begroeide helling.

Gedrag

Leeft voor een deel op de grond. Tussen de vegatatie zoeken ze naar voedsel. Tijdens de balts vliegt het mannetje op uit het riet met een melodiueze zang om elders met gespreide staart en vleugels neer te strijken.

Trekroute

Continentaal Europa; blauwborsten trekken in pal zuidelijke richting weg.

Overwinteringsgebied

In Nederland broedende blauwborsten trekken naar het Iberisch Schiereiland en naar West-Afrika, vaak ten zuiden van de Sahara.

Oorzaak afname/toename

Als gevolg van een sterk toegenomen oppervlakte moerassen en moerasbos (de Randmeren van de Flevopolder, de Oostvaardersplassen, het Lauwersmeergebied) konden de aantallen blauwborsten toenemen.

Aantal en trend

De verspreiding van blauwborsten in Nederland is de afgelopen dertig jaar spectaculair toegenomen. Veel nieuwe gebieden werden bezet, een verandering in verspreiding in positieve zin van meer dan 300%! Rond 1970 werden ongeveer 1000 paren vastgesteld, in 2000 werden maar liefst 9.000 tot 11.000 paren vastgesteld.

 

» Terug naar het overzicht