De bonte strandloper is een kleine en compacte steltloper, welke het gehele jaar in Nederland gezien kan worden. Vooral tijdens de voor- en najaarstrek en gedurende de winter kunnen op het Wad reusachtige groepen gezien worden welke van en naar de hoogwatervluchtplaatsen trekken. Bijna 30% van de Europese bonte strandlopers overwintert in Nederland.

Europese verspreiding

In Europa leven twee van de drie ondersoorten van de bonte strandloper. Eén daarvan, de nominaatvorm C. a. alpina bereikt in Nederland grofweg de zuidgrens van haar areaal. Alleen in zuidelijk Groot-Brittannië broeden enkele bonte strandlopers nóg zuidelijker. De grootste aantallen worden gevonden op IJsland, Zweden en Noorwegen nemen de hoofdmoot van de continentale broedpopulatie voor hun rekening. Ook op Groenland en in Siberië komen bonte strandlopers voor: het is een soort met een circumpolaire verspreiding door het gematigd en arctisch gebied.

Biotoop

Gorzen en slikken, hoogveen, intergetijdenzone, kust, strand, wad, zee.

Voedsel-en broedbiotoop

Bonte strandlopers broeden op hoogvenen, blauwgraslanden en andere plaatsen met een korte maar dichte vegetatie. Deze moet rijk aan bulten en kuilen zijn (een zogenaamde pollenstructuur), in de nabijheid van slikkige plaatsen. Rivieroevers en de intergetijdenzone, kwelders en slenken vormen prima foerageergebied voor de bonte strandloper.

Gedrag

Leeft vooral in groepen. Tijdens het zoeken naar voedsel pikken ze actief in het slik. Op hoogwaterrustplaatsen wachten ze geduldig al 'slapend' tot het moment dat het weer laag water wordt. Dan stijgen ze massaal op en vormen ze een grootte wolk om later neer te strijken op de drooggevallen platen.

Trekroute

Bonte strandlopers trekken voornamelijk langs de kust, maar snijden hun route soms een stukje over land af. De broedvogels uit het Oostzeegebied en oostelijker trekken over land naar het Middellandse- en Zwarte Zeegebied.

Overwinteringsgebied

Bonte strandlopers overwinteren in Nederland, maar ook in de kustzones van Zuid-Europa en Noord-Afrika.

Oorzaak afname/toename

De bonte strandloper broedde in de eerste helft van de 20e eeuw sporadisch langs de kust en in het binnenland. Schaarsbegroeide buitendijkse broedgebieden gingen verloren door de aanleg van de afsluitdijk in de Zuiderzee. Door het verdwijnen van kustdynamiek en verzoeting van het water werd de begroeiing te veen en te hoog en daardoor niet meer geschikt. Het verdwijnen van blauwgraslanden leidde eveneens tot biotoopverlies.

Aantal en trend

Het is zeer moeilijk om te bepalen óf er bonte strandlopers broeden in Nederland. Dat komt doordat het hele jaar door groepen bonte strandlopers te zien zijn. Sommigen baltsen in het voorjaar, waardoor het vermoeden van broeden ontstaat. Maar veel vogels blijken in de praktijk niet tot broeden te komen. Waarschijnlijk broeden elk jaar nét wel of nét geen bonte strandlopers binnen de landsgrenzen. De nesten zijn zeer goed verborgen en daardoor niet of nauwelijks te vinden. Tot het einde van de 19e eeuw broedde de bonte strandloper veel vaker in Nederland; toentertijd was er meer geschikt broedgebied dan nu het geval is. De Deltawerken zijn er waarschijnlijk de oorzaak van dat de aantallen bonte strandlopers in de Delta sinds de voltooiing ervan sterk zijn afgenomen.

» Terug naar het overzicht