De brilduiker is een zeldzame broedvogel in Nederland en kan vooral in de winter in ons land gezien worden. Het zijn prachtige vogels; de mannetjes hebben een donkergroene kop met een witte vlek tussen oog en snavel. De vrouwtjes hebben een bruine kop, zonder zo'n karakteristieke 'bril'. 'Punthoofdeend' zou dan ook een betere naam zijn, omdat beide geslachten een punthoofd hebben. Brilduikers zijn holenbroeders.

Brilduikers zijn vooral te vinden langs heldere Fenno-Scandinavische meren, omgeven door bossen. In de winter verblijven ze in Nederland, maar ook zuidelijker, tot in het Middellandse Zeegebied.

Beken en meren, moeras, plassen, rivieren, zee.

In Nederland heeft de brilduiker zich vooral gevestigd op landgoederen met grote vijverpartijen en weelderige bossen. Deze omgeving lijkt wel op het oorspronkelijke broedbiotoop van de brilduiker; uitgestrekte meren omzoomd door oude bossen.

Brilduikers duiken om aan hun voedsel te komen en hebben vroeg in het voorjaar een opvallende balts waarbij de mannetjes hun kop op de rug leggen.

Over een breed front vanuit het noordelijke broedgebied naar zuidelijker overwinteringsgebieden.

Ierland, het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Frankrijk, Zwarte- en Rode Zeekust.

Sinds 1985 broedt de brilduiker in Nederland. Langs de IJssel tussen Zutphen en Zwolle hebben zich sindsdien 15-20 broedparen gevestigd. Het is goed mogelijk dat ontsnapte brilduikers uit 'hobby-collecties' zich hiertussen hebben gevestigd, maar bewijs hiervoor is er niet.