Het porseleinhoen is een schuchtere moerasvogel, die leeft van plantendelen en klein gedierte. Geliefde biotopen zijn nogal ontoegankelijk: natte uiterwaarden, randen van riet-, zegge- en lismoerassen en ondergelopen graslanden. Belangrijk is de aanwezigheid van water met een diepte van minder dan 15 centimeter. Het is dan ook de roep van de vogel die zijn aanwezigheid meestal verraad: een fluitend 'huit' (als 8 in 't Frans), ook wel omschreven als een zweepslag. Slechts bij hoge uitzondering krijgt men een glimp van deze schuwe ralachtige te zien; meestal wordt de vogel door de dichte moerasvegetatie aan het oog onttrokken.

Europese verspreiding

Het porseleinhoen komt voor in grote delen van Centraal- en West-Europa. De Oost-Europese landen en Frankrijk zijn de belangrijkste broedgebieden, maar overal waar in Europa en West-Azië geschikte habitats voorkomen, kan het porseleinhoen gevonden worden.

Biotoop

Moeras, rietland en ruigte

Voedsel-en broedbiotoop

Porseleinhoenders hebben geen hekel aan natte poten. Als echte ralachtige zoeken zij juist dichte, natte vegetaties op, waar zij zich met het grootste gemak doorheen lijken te bewegen. In deze habitat zoeken porseleinhoenders naar insecten en slakken, kikkertjes, zaden en vruchten.

Gedrag

leeft verborgen in de vegetatie en is zelden te zien

Trekroute

Continentaal Europa

Overwinteringsgebied

Afrika, ten zuiden van de Sahara

Oorzaak afname/toename

Schommelingen in het waterpeil veroorzaken veranderingen in de aantallen broedparen van het porseleinhoen. Verdroging van veel natuurgebieden heeft de soort beslist geen goed gedaan. De oorzaken voor de schommelende aantallen porseleinhoenders in Nederland lijken deels ook buiten Nederland te liggen, aangezien de aantallen ook jaarlijks fluctueren wanneer er in de broedgebieden niets is veranderd. Op lange termijn is vooral de verdroging van veel natuurgebieden en de inlaat van gebiedsvreemd (eutroof) water desastreus voor de soort. Gelukkig gaat het met de waterkwaliteit door verbeterde inzichten en beheer weer iets beter.

Aantal en trend

Porseleinhoenders moeten in de loop van de eeuw flink in aantal zijn afgenomen door de grootscheepse ontginning en verdroging van vochtige veengebieden en andere moerassige gronden. Het huidige aantal broedparen wisselt sterk van jaar tot jaar, deels als gevolg van waterpeilschommelingen. Belangrijke broedgebieden zijn de uiterwaarden langs de grote rivieren, de Oostvaardersplassen en moerasgebieden in Noord-Holland, Overijssel en Friesland. Ook elders kan de soort echter plots opduiken.

» Terug naar het overzicht